Porthos in de praktijk
28 september 2023
De einduitspraak in de Porthos-zaak op 16 augustus 2023 betekent niet alleen het kunnen doorgaan van het grootste CO2-transport en -opslagproject in Nederland, maar biedt ook kansen voor andere projecten met een kleine stikstoftoename. Hierna belichten wij de kernpunten van deze uitspraak en bieden u handvatten voor het individueel beoordelen van projecten met een kleine stikstoftoename.
Achtergrond – het Porthos-project
Het Porthos-project ziet op de opslag van CO2 van enkele industriële partijen in lege gasvelden onder de Noordzee. Hiervoor zijn aanpassingen aan een boorplatform, een CO2-transportleiding en een compressorstation vereist. Echter, de (bouw)activiteiten voor deze activiteiten veroorzaken stikstofdepositie in enkele Natura 2000-gebieden. Stichting MOB kon zich in die stikstoftoename niet vinden en verzette zich hiertegen bij de bestuursrechter. Oorspronkelijk werd voor het project gebruik gemaakt van de zogenaamde 'bouwvrijstelling', maar die werd in 2022 van tafel geveegd; de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State oordeelde toen dat de effecten van stikstof per project beoordeeld moesten worden. Het Porthos-project voldoet uiteindelijk aan die eisen, en kan doorgaan zonder 'significante gevolgen voor de betrokken natuurgebieden, zo is nu 'geoordeeld.
Do's en dont's Voortoets
De uitspraak over het Porthos-project biedt een leidraad voor het realiseren/vergunnen van projecten met een kleine stikstoftoename door middel van een voortoets – een individuele beoordeling van stikstofdepositie. Deze Voortoets heeft als doel om significante gevolgen voor een Natura 2000-gebied op voorhand op grond van objectieve gegevens uit te sluiten. Dat is ook mogelijk bij een kleine toename van stikstof(depositie) op jaarbasis. In het geval van Porthos was die toename niet meer dan 0,57 mol N/ha/jaar.